RENTEK MANEVRASI NEDİR?

Rentek manevrası diye anılan yöntem kısaca aracın içinden hastayı ya da yaralıyı çıkarma işlemine denilmektedir. 

Rentek Manevrası Nedir?

 Diyelim ki bir kaza gördünüz ve hemen kazazedeye yardım etmek isteriz. Hemen yaralıyı araçtan çıkarmak isteriz. Ancak yaralıyı araç içerisinden çıkarmanın yöntemini bilmiyorsanız faydadan çok telafisi olmayan zararlar da verebiliriz. Bu tekniğin yapılabilmesi için birtakım özelliklerin bilinmesi gerekmektedir.

Hastanın, yaralının ya da kazazedenin araçtan çıkarılırken baş ve boyun hizasının korunarak o şekilde araçtan çıkarıldığı yöntemdir. Bu yaralı araç içinden çıkarıldığı sırada hiçbir şekilde omuriliğe zarar verilmeden ve herhangi bir yere baskı yapılmadan en ideal şekilde araçtan çıkarılmalıdır. Bu manevra yöntemde altın kural kazazedenin omuriliğine zarar verilmemesidir.

Önemli Bilgi: Araçta yanma ve patlama riski bulunmuyorsa ve rentek tekniğini bilmiyorsanız mutlaka ambulans beklenmelidir.

Rentek Manevrası Nasıl Yapılır?

Rentek manevrası yapılırken birtakım adımlardan yararlanılması gerekmektedir. Bu güvenlik adımları ve yöntemin uygulanma adımları aşağıda kapsamlı şekilde belirtilmiştir.

Öncelikli olarak kaza nerede gerçekleşmiş ise, bu alanın güvenliği sağlanır. Patlama tehlikesi bulunabilir, kaza süregelen bir durumda olabilir. Bulunulan çevrenin ya da kişilerin güvenliğini ön plana alarak yaralının yanına gitmek öncelikli işlem olmalıdır.

Rentek Manevrası Yapılırken Dikkat Edilmesi Gereken Bilgiler,

• Araç içinde kalan yaralının yanına gelinir.
• Oturur vaziyette bulunan kazazedenin bilincinin açık olup olmadığına bakılır.
• İyi olup olmadığı sorulur yanıt verebiliyor ise bilinci açık demektir.
• Yanıt verecek düzeyde değil şok geçirmiş ya da baygın bulunabilir. Burada her halukarda yapılacak olan işlem soğukkanlı bir şekilde hem ilk yardım yapan kişinin hem de kazazedenin güvenliği korunarak uygulanmalıdır.
• Kazazedenin bilinci kontrol edilerek öncelikli olarak 112 aranır ve sağlık ekipleri durum hakkında bilgilendirilir.
• Ardından ilk yardım eğitimi almış kişiler tarafından hastaya müdahale edilebilir.
• Hastaya yaklaşırken araç içinde yandan yaklaşılır.
• Emniyet kemerinin sıkışıp sıkışmadığı kontrol edilir ve yaralı emniyet kemerinden kurtarılır.
• Ayak kısmının pedala ya da aracın ön tarafına sıkışıp sıkışmadığı kontrol edilir.
• Hasta hiçbir yere sıkışmamış ve taşınmaya müsait bir durumda ise yan gelecek şekilde yardım edecek kişinin kolu, hastanın uzak olan kolunun altına yerleştirilir.
• Hastanın kişiye yakın olan kolu, uzak olan kolunun altındaki el ile tutulur.
• Kişinin boşta kalan eli, yaralının kolunun arasından geçirilerek çenesi kavranır.
• Bu hareket yaralının omuriliğine zarar verilmeden yapılması için boynu sabitleme hareketi olarak bilinmektedir.
• Yaralıya kenetlenerek, omuruna basınç yapılmadan ve omuriliğine zarar verilmeden gerçekleşmesi gereken en önemli hamle çeneyi sıkı tutma bölümüdür.
• Burada ilkyardımı yapan kişi ile yaralının vücudu yakın olacak şekilde tek hamle ile dışarı çekilmesini kolaylaştıracak bir adımdır.

Tek hamle ile dışarı çekilen hasta yere yatırılabilir ya da ambulans gelmiş ise sedyeye yatırılabilir. Bu yöntemde kişinin duruma uygun olarak geliştirebileceği farklı metotlar da bulunabilir. Örneğin hastanın boşta kalan elinin bir yere takılmaması ve sıkışmaması için, kemerinin içine konulması yapılabilir.

Hastanın ya da yaralının gözle görülür şekilde omurga yaralaması var ise, Rentek manevrası yöntemine uygun olarak sürükleme yöntemi de birlikte kullanılabilir. Yere yatırılan yaralı, bel ve baş hizasını bozmadan sürükleme yöntemi ile sedyeye taşınmalıdır. Bunun için sırt üstü yerde yatan yaralının elleri göbek hizasında birleştirilir. Ayaklarından tutularak omuru oynatılmadan ayak hizasında direkt olarak yerde sürüklenerek dik bir şekilde sedye hizasına getirilmesi işlemidir. Eğer zemin düz değil, taşlı ve engebeli ise, hasta ayakucundan değil baş ve boyundan tutularak sedyeye çekilir. Bunun için de aynı şekilde sırt üstü yere yatırılmış olan hasta – yaralının tam baş hizasına geçilir. Eller göbek hizasında birleştirilir. Koltuk altından iki eşit şekilde tutularak başından itibaren sedyeye çekilir.

Rentek yöntemi ile araçtan çıkarılan yaralı farklı yöntemler ile sedyeye ya da ambulansa taşınabilir. Bunlardan bir diğer birleştirilebilir yöntem ise, itfaiyeci taşıma yöntemidir. Bu yöntemde yerde yatan yaralının bacakları aralanır. Kişinin kendisine yakın bulunan kolu hastanın bacak arasına geçirilir. Aynı hiza kolu ile birlikte çekilerek hızlı bir şekilde hasta omuza alınır ve oldukça hızlı olarak sedyeye ya da uzakta bulunan ambulansa kadar taşınabilir. Bu yöntemi itfaiyeciler kullandığı için itfaiyeci taşıma yöntemi olarak da bilinmektedir. Bu yöntem, yangının da bulunduğu alanlarda, hastanın ya da yaralının karbonmonoksitten etkilenmemesi adına yapılmış olan bir uygulamadır.

Rentek Yönteminin uygulama alanlarında hastanın baş, omur veya gövdesinde herhangi bir yerde gözle görülür bir yaralanması bulunmuyor ise, kucakta taşıma yöntemi ile de direkt olarak araçtan çıkarıldıktan hemen sonrasında ambulansa ya da sedyeye taşınabilmektedir. Sırtta taşıma ya da sandalyede taşıma yöntemleri de omurun zedelenmesinin mümkün olmadığı durumlarda taşınabilmektedir. Ancak Rentek yönteminin uygulama alanında en güvenilir sistem sedye ile taşıma ya da ayaktan çekerek taşıma yöntemidir. Omurga yaralanması bulunan hastaların, sinirlere baskı yapmaması adına Rentek yönteminin uygulanması ve sedye ile taşınması gerekmektedir. Hastanın felç kalması ancak bu yöntem ile önlenebilir.

Rentek Manevrası Kimlere Uygulanır?

Rentek manevrası uygulama alanı olarak sadece trafikte kaza geçirmiş olan yaralıya uygulanmaz. Yangın ve patlama gibi durumlarda yara almış kişiler için de uygulanılan bir yöntemdir. Ayrıca bu gibi tehlike oluşturabilecek durumlarda ani solunum durması yaşayan kişilere de bu yöntem hızlı ve güvenli bir şekilde uygulanmak durumundadır.

Trafik kazaları, iş kazaları, yüksekten düşmeye bağlı oluşan kazalar, Bisiklet veya motor kazaları, göçük altına kalma gibi durumların tamamında omurga zedelenmesi var gibi düşünülür ve hasta Rentek manevrası ile bulunduğu kaza anından çıkarılarak, sedye ile omura baskı yapılmayacak şekilde ambulansa ve hastaneye taşınmak durumundadır. Hastanın bilinci açık değilse ya da bilinci açık olmasına rağmen o an his kaybı yaşayabiliyor ise, omurda bir zedelenme var olarak düşünülebilir. His kaybı ilkyardım teşhisini koymada oldukça önemlidir. Bu kazaları yaşayan kişilerin mümkün olduğunca az hareket ettirilerek bu durumda taşınması gerekmektedir. Özellikle ambulans gelene kadar ve boyunluk takılana kadar hastanın dikkatli ve özenli taşınması ve bekletilmesi gerekmektedir.